Znaczenie ekologii w naszym życiu nie ogranicza się do możliwości oddychania świeżym powietrzem i zmniejszenia globalnego ocieplenia. Natura ma również ogromne właściwości terapeutyczne, poprawiając nasze zdrowie psychiczne i fizyczne, gdy jesteśmy w równowadze i w kontakcie z sobą i otaczającym nas światem. Potrzebujemy bezpośredniego i niezakłóconego kontaktu z naturą dla lepszego samopoczucia i podniesienia ducha. Natura rzeczywiście może nas uzdrowić. Ekoterapia jest na to dowodem!
Efekty terapeutyczne, które natura może nam dostarczyć już są znane od bardzo dawna. W ostatnich latach zostały one nawet nieco sformalizowane przez dziedzinę ekopsychologii i dały początek ekoterapii. Ta, z kolei, zyskuje coraz większą popularność wraz z postępującą urbanizacją oraz depresją. Stres i depresja idą w parze z postępem technologicznym i nadmiarem informacji, który nasze mózgi nie są w stanie odpowiednio przetworzyć.
Korzyści płynące z ekoterapii
Czas spędzony na łonie natury działa uspokajająco, pomagając radzić sobie z codziennym stresem. Zwłaszcza gdy spędzamy ten czas bez technologii, całkowicie zanurzając się w zielonym otoczeniu. Ponadto, spacery po parkach, wędrówki piesze i inne formy spędzania czasu z zielenią pozytywnie wpływają na kreatywność, inteligencję i produktywność. Dziedzina zwana neuronauką bada, w jaki sposób naturalistyczna inteligencja jest częścią ogólnej inteligencji. Dzięki kontaktu z naturą możemy poprawiać neuroplastyczność naszego mózgu – jego naturalną zdolność do przekształcania się i odbudowywania się.
Ekoterapia poprawia nasze funkcje wykonawcze (działalność centrum logicznego mózgu), a także wzmacnia samoregulację poprzez poprawę reakcji emocjonalnej. Wyobraź sobie, jak inaczej byś się czuł, spędzając tyle samo czasu na łonie natury, co spędzasz z technologią. Zbyt dużo czasu w intercie może prowadzić do uzależnienia i problemów emocjonalnych. Ale jeśli nie jesteś przyzwyczajony do spędzania czasu z naturą, najpierw potrzebujesz stopniowej ekspozycji na nią. Potrzebujesz czasu, żeby to pokochać. Aby zobaczyć całe piękno świata przyrody, potrzebujesz nowego spojrzenia.
Praktyczne ćwiczenie ekoterapii – Uziemienie
Jedną z podstawowych zasad ekoterapii jest połączenie (a raczej ponowne połączenie) z ziemią. Jednym ze sposobów na to jest technika zwana Uziemieniem. Przynosi ona korzyści nie tylko dla zdrowia psychicznego, ale także fizycznego. Uziemienie to technika poparta naukowo[1], która poprawia sen, reguluje wahania kortyzolu, poprawia samopoczucie i zmniejsza ból. Jej zalety związane są z bezpośrednim kontaktem z glebą, która jest niezwykle bogata w elektrony. Co więcej, wiele badań wykazuje pozytywne działanie na poczucie szczęścia[2], co podwaja korzyści płynące z tego ćwiczenia.
Poczuj ziemię – jak robić Uziemienie
Aby wykonać ćwiczenie uziemienia, udaj się do miejsca gdzie masz bezpośredni kontakt z glebą lub piaskiem. Zdejmij buty i zacznij chodzić po ziemi. Usiądź, połóż się na ziemi, przytul drzewo lub po prostu stój na bosaka z zamkniętymi oczami. Rób to przez co najmniej 30 minut, aby zacząć odczuwać korzyści.
Wykonując uziemienie, oczyść umysł i zwróć całą uwagę na punkty, w których twoje stopy stykają się z ziemią. Poczuj jej teksturę, temperaturę w miejscu, gdzie stopy łączą się z ziemią. Wyobraź sobie, jak zapuszczasz korzenie w ziemię i wchłaniasz przez nie wszystkie korzystne elektrony, aby naładować swój poziom energii. Zamknij oczy, aby uzyskać lepsze wrażenia.
Pływanie w morzu lub oceanie także wiąże się z korzyściami ekoterapii.
Ogrodnictwo jako Ekoterapia
Niezależnie od tego, czy masz jakiekolwiek doświadczenie w uprawie własnych roślin, czy też nigdy wcześniej ich nie miałeś, ogrodnictwo (lub nawet posiadanie rośliny domowej) może być satysfakcjonującą czynnością, która jest dobra dla twojego zdrowia psychicznego. Posiadanie roślin w domu sprawia, że mieszkanie jest przytulniejsze i poprawia jakość powietrza.
Obecnie można nawet znaleźć terapię, która wykorzystuje ogrodnictwo do leczenia pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Na przykład w Stanach[3], stosuje się taką terapię wobec weteranów wojennych. Ale nie trzeba mieć depresji, lęku czy zespołu stresu pourazowego, aby osiągnąć dobre samopoczucie dzięki terapii. Wpływa ona pozytywnie na poziom szczęścia, satysfakcji z życia, pomaga przy wypaleniu zawodowym, a nawet stwarza poczucie większego sensu w życiu. Terapia jest również stosowana w celu powrotu do zdrowia po nadużywaniu substancji[4] i okazała się korzystna dla osób starszych w walce z ciężarem izolacji społecznej[5].
Własna ekoterapia w ogrodzie
Terapia ogrodnicza zwykle angażuje certyfikowanego terapeutę i często jest praktykowana grupowo, z innymi uczestnikami ekoterapii. Ale nadal możesz czerpać korzyści z posiadania rośliny, po prostu o nią dbając. Mnóstwo badań[6][7][8] wykazało, że dbanie o roślinę zwiększa poczucie sensu, odpowiedzialności i dodaje życiu więcej radości. Zmartwienia wydają się być mniej odległe, gdy zdajesz sobie sprawę, że na tym świecie jest coś większego niż ty, jako samowystarczalna jednostka.
Niezależnie od tego, czy masz balkon, taras czy kawałek ziemi, możesz zaangażować się w prostą czynność ogrodniczą, aby poprawić swoje samopoczucie psychiczne. Szczególnie korzystną ekoterapią, choć wymagającą nieco większego wysiłku, jest uprawa żywności. Dzięki hydroponice możesz to zrobić w prawie każdych warunkach atmosferycznych! Skorzystasz ze świeżych i zdrowych składników odżywczych, a także ponownie połączysz się z jedzeniem i zaczniesz postrzegać je inaczej.
Możesz nawet nadać imię swojej roślinie i porozmawiać z nią. Choć może się to wydawać szalone, niektórzy ludzie uważają, że mówienie do roślin pomaga im szybciej rosnąć. O ile dowody te są dyskusyjne, to z pewnością wiadomo, że rozmowy z zielonym mówcą pozytywnie poprawiają samopoczucie psychiczne, zmniejszają niepokój, pomagają w regeneracji poprzez spowolnienie i przebywanie w teraźniejszości oraz pobudzają poczucie wdzięczności.
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3265077/
[2] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1550830719305476
[3] https://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1142&context=edissertations_sp2
[4] https://mountainside.com/blog/wellness/horticultural-therapy-for-addiction-recovery/
[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5576101/
[6] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4419447/
[7] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4469628/
[8] https://www.sciencedaily.com/releases/2009/02/090226134813.htm
Polecane
Jak Zdrowie Psychiczne może skorzystać z ekologicznych rozwiązań
Uzależnienie od mediów społecznościowych
Lęk ekologiczny (eco-anxiety) i sposoby radzenia sobie z nim